Większość z nas kojarzy ziewanie ze stanem znużenia, nudą i zmęczeniem. Niemniej jednak naukowcy twierdzą, że kiedy człowiek ziewa, uzupełnia w ten sposób brak tlenu. Wyjaśniamy kwestię przyczyn ziewania, a także jego znaczenia dla organizmu ludzkiego.
Przyczyny ziewania
Ziewanie jest odruchem, który polega na wzięciu bardzo głębokiego wdechu i wydechu. Każdy człowiek ziewa w ciągu dnia wielokrotnie w różnych sytuacjach : przed pójściem spać, po przebudzeniu, kiedy jest bardzo zmęczony, czy też w sytuacjach stresowych. Jest wiele teorii na ten temat, jednakże żadna z nich nie da jasnej odpowiedzi co do przyczyn jego powstawania. Ziewaniem zajmowali się już uczeni w czasach starożytnych, po czym badania te kontynuowano w czasach nowożytnych.
Powszechnie uważa się, że ziewanie jest objawem niedotlenienia naszego mózgu. Podczas ziewania brany jest głęboki wdech, który dostarcza dość dużą dawkę tlenu do układu krwionośnego, będąc przyczyną wzrostu ciśnienia i poprawiając w ten sposób krążenie krwi. Dzięki temu procesowi zwiększa się również ilość skurczów serca.
Fazy ziewania
Wyróżnia się trzy fazy ziewania :
- bardzo długi wdech- gdy powietrze jest wciągane do naszych płuc, usta bardzo szeroko się otwierają, a nozdrza ulegają poszerzeniu. Bardzo często podczas wdechu drapiemy się, czy wyciągamy. W tym czasie dochodzi do wzrostu ciśnienia krwi.
- chwilowe wstrzymanie oddechu – trwa ono zwykle około 4 sekund. W tym czasie pobudzana jest praca ślinianek, nasze oczy się mrużą, a mięśnie szyi są napięte.
- długi wydech – podczas niego powietrze wydostaje się z naszych płuc, a mięśnie ulegają rozluźnieniu.
Ziewanie jako objaw chorób
Ziewanie stanowi charakterystyczny objaw niektórych chorób, do których zaliczyć można :
- migreny,
- epilepsja,
- choroby morskie,
- stwardnienie rozsiane.
Co ciekawe brak, lub zaniknięcie ziewania może towarzyszyć również chorobie Parkinsona, w której jednym z objawów jest brak dopaminy. Ponadto ziewanie może pojawiać się przy odstawieniu narkotyków, czy przy rzucaniu palenia.
Dlaczego ziewanie jest zaraźliwe?
Ziewanie często powoduje identyczny odruch u innych osób. Według naukowców za to zjawisko odpowiedzialne są tak zwane neurony lustrzane, znajdujące się w płacie czołowym mózgu. Są one strukturami, tworzonymi przez grupy neuronów, które swoją aktywność zaczynają podczas wykonywania określonej czynności przez daną osobę i powodują robienie tej czynności przez kogoś innego. Neurony te u człowieka są odpowiedzialne także za niektóre emocje, do których zaliczyć można współczucie i empatię. Uważa się także, że funkcjonowanie tych struktur ma duży wpływ na rozwój funkcji poznawczych u człowieka i zjawisko naśladownictwa.
Ziewanie jest nieodłączną częścią naszego życia. Może mieć ono bardzo różne przyczyny. Zaliczyć tu można przede wszystkim niedotlenienie mózgu i niektóre stany chorobowe. Jako objaw może być ono również zaraźliwe, czego przyczyną są tak zwane neuroprzekaźniki lustrzane obecne w mózgu.
CKO