Kolagen to istotny dla naszego organizmu polimer naturalny. Jest składnikiem macierzy pozakomórkowej zdecydowanej większości tkanek zwierzęcych, ale przede wszystkim tkanki łącznej, będąc wsparciem i ochroną narządów, w tym także biernego układu narządu ruchu. Synteza kolagenu ma miejsce w fibroblastach, a jego skład stanowią tylko aminokwasy endogenne. Naturalna ilość kolagenu spada już po 25. roku życia, kiedy to powoli rozpoczyna się proces starzenia organizmu. Co warto wiedzieć o kolagenie?
Niedobór kolagenu – skutki i objawy
Choć kolagen jest stale syntetyzowany w organizmie, ulega również degradacji w przestrzeniach międzykomórkowych. W zdrowym i młodym ciele (do 25. roku życia) polimer jest regularnie wymieniany w proporcjach około 3 kg na rok. W syntezie tego białka najważniejsze są: hormony tarczycy, insulina oraz estrogeny. Wraz z upływem czasu możliwość produkcji włókien kolagenowych stopniowo zmniejsza się, aż w końcu zanika. W związku z tym włókna kolagenu stają się niejednolite i pofragmentowane. Choć już od 25. roku życia mamy go zdecydowanie mniej, po 50. roku życia gwałtownie maleje jego synteza, a po 60. roku życia zanika całkowicie. Czynnikiem, który dodatkowo negatywnie wpływa na biosyntezę białka jest menopauza. Kolejnym czynnikiem, który zakłóca ten proces jest nadmierna aktywność fizyczna, obciążenia mechaniczne, niektóre choroby, stres, zaburzenia hormonalne, zbyt wysoka lub zbyt niska temperatura, a także intensywna ekspozycja na słońce. Oprócz wieku mają na niego zatem wpływ różne indywidualne predyspozycje organizmu.
Jak objawiają się niedobory kolagenu?
Przede wszystkim niedobór kolagenu objawia się w widocznie słabszej kondycji paznokci i skóry, która staje się wiotka, pozbawiona elastyczności i napięcia, a także odwodniona, czego skutkiem jest powstawanie zmarszczek. Pogorszeniu ulega także stan włosów, które stają się wyraźnie cieńsze, przesuszone, bardziej podatne na złamanie i wypadanie. Problemy pojawiają się także z kośćmi, które szybciej ulegają złamaniom. Osłabiona zostaje chrząstka stawowa, co może objawiać się bólem, utratą elastyczności czy trudnościami w poruszaniu się. Jednym z najbardziej kłopotliwych objawów niedoboru kolagenu jest też mniej efektywne działanie naczyń krwionośnych i limfatycznych, co może przekładać się nawet na problemy z działaniem niektórych narządów. Zanim jednak dowiemy się, kiedy suplementować kolagen, warto poznać także naturalne jego źródła.
Naturalne źródła kolagenu
Kolagen dostarczają przede wszystkim produkty odzwierzęce i mięso, takie jak: wieprzowina, wołowina, mięso ryb, kałamarnic, ośmiornic. Otrzymywany jest ze skór, skórek, kości, ścięgien zwierzęcych. Kolagen dostępny jest również w formie suplementów diety, wśród nich najbardziej znaną grupą są hydrolizaty kolagenowe, czyli produkty, które zawierają najważniejsze aminokwasy budujące kolagen, a jednocześnie łatwo przyswajalne.
Kiedy suplementować kolagen?
Jak widać niedobory kolagenu mogą być poważne nie tylko ze względu na defekty estetyczne, ale również konkretne problemy ze zdrowiem i niedomagania w codziennym funkcjonowaniu (jak zaburzenia trawienia czy kłopoty ze snem). W związku z tym pojawia się pytanie, czy warto suplementować kolagen i który z dostępnych preparatów wykazuje najskuteczniejsze działanie. Stosowanie suplementów z kolagenem poleca się nie tylko seniorom, a więc osobom, u których produkcja tej naturalnej substancji jest znikoma, ale także osobom, zmagającym się z częstymi urazami, sportowcom i osobom aktywnym fizycznie. Kolagen zażywany u osób trenujących regularnie zwiększa ruchomość stawów oraz podnosi efektywność samych treningów. Kolejne badania pokazują, że suplementy zawierające kolagen wspierają sportowców przez zwiększoną ochronę przed powstawaniem kontuzji, ścieraniem się stawów oraz uszkadzaniami wiązadeł.
Warto wiedzieć, że suplementy kolagenowe warto łączyć z zażywaniem witamin C i E, które zapobiegają sztywnieniu włókien kolagenowych. W okresie stosowania suplementów zawierających kolagen, zaleca się także spożywanie nie mniej niż 1,5 – 2 l wody dziennie. Wskazana jest równocześnie regularna aktywność fizyczna oraz zbilansowana dieta.
OLI
