Ortodoncja jest działem stomatologii, który zajmuje się korygowaniem wad zgryzu i wszelkich nieprawidłowości w budowie szczęki u dzieci i dorosłych. Duże znaczenie odgrywa tu również odpowiednia profilaktyka, zwłaszcza u najmłodszych.
Leczenie ortodontyczne
Leczenie ortodontyczne jest procesem dość skomplikowanym i długotrwałym. Od lekarza ortodonty wymaga dużej wiedzy i doświadczenia, a od pacjenta – cierpliwości i dyscypliny. Bardzo dobrze i szczegółowo plan leczenia ortodontycznego opisany jest na stronie gabinetu stomatologicznego EwaPawlak.com.pl. Pokrótce można go podzielić na pięć etapów:
- Wstępną konsultację ortodontyczną
- Przedstawienie planu leczenia i wybór aparatu
- Właściwe leczenie
- Wizyty kontrolne
- Leczenie retencyjne
Wstępna konsultacja ortodontyczna
Podczas pierwszej wizyty u ortodonty czeka nas szczegółowy wywiad. Lekarz zapyta nas nie tylko o dane adresowe czy stan naszego uzębienia. Równie istotne dla niego są nasze nawyki, przyzwyczajenia czy chociażby ułożenie w czasie snu. Warto więc zawczasu do tego się przygotować. Pomoże nam w tym tzw. karta ortodontyczna, której wzór znaleźć można w internecie.
Po wywiadzie zbadany zostanie nasz zgryz i pobrany odcisk do gipsowego modelu diagnostycznego. Warto zawczasu zadbać o pantomogram zębów. Będzie on niezbędny do dokładnej oceny stanu naszego uzębienia.
Warto pamiętać, że chcąc zrobić zdjęcie pantomograficzne, należy mieć skierowanie od lekarza. Może go wystawić np. nasz dentysta. Jeżeli ma on podpisaną odpowiednią umowę z NFZ, badanie to może być bezpłatne.
Przedstawienie planu leczenia i wybór aparatu
Druga wizyta odbywa się po dokładnym przeanalizowaniu przez lekarza ortodonty wszystkich danych. Podczas spotkania postawiona zostanie nam diagnoza. Podane też zostaną najlepsze sposoby leczenia naszej wady zgryzu wraz z czasem ich trwania i kosztami.
Możliwości jest naprawdę wiele. W przypadku dzieci, zwłaszcza do 12. roku życia, proponowany jest zwykle aparat ruchomy. Dla nastolatków i osób dorosłych najlepszym rozwiązaniem jest stały aparat ortodontyczny mocowany na zębach za pomocą kleju. Cena tego ostatniego jest uzależniona od tego, z jakiego materiału jest on wykonany i jak bardzo jest widoczny.
Aparat stały – o ile taki będzie wybór pacjenta – może zostać założony niemal natychmiast, jeżeli oczywiście nie ma żadnych przeciwwskazań, tj.
- wszystkie zęby mamy wyleczone,
- na zębach nie ma kamienia i osadu,
- nie ma stanu zapalnego dziąseł.
Jego założenie jest bezbolesne i zajmuje około godziny. Po wykonaniu tego zabiegu lekarz ortodonta udzieli nam wszelkich wskazówek dotyczących pielęgnacji jamy ustnej. Pokaże też dostępne na rynku materiały ortodontyczne, takie jak pasty czy szczoteczki, które będziemy stosować w trakcie noszenia aparatu.
Wizyty kontrolne
Leczenie ortodontyczne nie będzie skuteczne, jeżeli nie będziemy przestrzegać wszystkich zaleceń lekarza ortodonty. Jednym z nich są regularne wizyty kontrolne. Niezwykle istotne to jest zwłaszcza w przypadku stosowania aparatów stałych. Wybierając to rozwiązanie należy założyć, że wizyty kontrolne będą się odbywały co 4-6 tygodni (w zależności od rodzaju aparatu). Pozwolą one na bieżąco weryfikować postęp leczenia i dokonywać niezbędnych korekt.
W przypadku stosowania aparatów ruchomych wizyty kontrolne odbywają się nieco rzadziej – co 2–4 miesiące.
Trudno jest określić dokładny czas leczenia wady zgryzu. Składa się na niego wiele czynników, takich jak:
- wiek pacjenta,
- osobiste uwarunkowania,
- rodzaj wady zgryzu i jej zaawansowanie,
- rodzaj zastosowanego aparatu ortodontycznego.
Zwykle się zakłada, że u młodzieży poprawia następuje po 12–18 miesiącach. Leczenie ortodontyczne z zastosowaniem aparatu stałego u osoby dorosłej trwa około 2 lat.
Leczenie retencyjne
Zdjęcie aparatu stałego następuje po zaleconym przez ortodontkę lub ortodontę okresie użytkowania. Nie oznacza to jednak, że możemy zapomnieć o wizytach w gabinecie ortodontycznym. Po leczeniu właściwym następuje leczenie retencyjne, które trwa około 2 lat.
Głównym celem leczenia retencyjnego jest utrzymanie osiągniętego rezultatu. Pomóc mają w tym aparaty retencyjne, tzw. retainery albo retajnery. Pozwalają one zębom, dziąsłom i szczęce przystosować się do poprawnego ustawienia.
Aparaty retencyjne mogą być przymocowane do wewnętrznej strony zębów. Są to tzw. aparaty retencyjne stałe. Ruchome retainery są zwykle zakładane tylko na noc.
Jeżeli z kolei podczas samego leczenia ortodontycznego stosowaliśmy aparaty ruchome, po tym okresie mogą one pełnić funkcję retainerów, z tym że nie wymagają aktywowania.
Pielęgnacja jamy ustnej podczas leczenia ortodontycznego
Bardzo ważną częścią leczenia wad zgryzu za pomocą aparatów ortodontycznych jest właściwa pielęgnacja jamy ustnej. Istotne to jest zwłaszcza w przypadku stosowania aparatów stałych. Pomiędzy zamkami mogą bowiem gromadzić się resztki jedzenia, których trudno jest się pozbyć. Wzrasta ryzyko pojawienia się płytki nazębnej czy nieświeżego oddechu. Jedynym rozwiązaniem jest dokładne czyszczenie zębów po każdym posiłku i stosowanie specjalnej szczoteczki. Nie wolno zapominać też o nici dentystycznej.
Materiał partnera zewnętrznego