Według zapisów prawa podatkowego alimenty uznawane są za przychód. Większość alimentów znajdują się jednak w grupie przychodów, dla których przewidziane są zwolnienia od podatku dochodowego dla osób fizycznych.
Definicja alimentów
Alimenty kojarzymy najczęściej ze świadczeniami płaconymi przez rodziców na rzecz dzieci. Ale w definicji znajdziemy szersze rozumienie tego pojęcia.
Alimentami nazywane są świadczenia na rzecz osób fizycznych, wypłacane im przez inne osoby fizyczne.Ich cechą jest regularność i obligatoryjność. Obowiązek płacenia alimentów mają najczęściej rodzice, ale obowiązek taki obejmuje też krewnych, małżonków, przysposabiających i powinowatych. Rodzice, dziadkowie oraz dzieci, czyli krewni w linii prostej, maja obowiązek wzajemnego płacenia alimentów w przypadku, gdy osoba uprawniona do takich świadczeń znajdzie się w potrzebie.
Osoby alimentowane najczęściej nie mają obowiązku zapłaty od podatku od otrzymanych kwot. Są jednak sytuacje, kiedy trzeba wykazać dochód z alimentów w rozliczeniu pit. Podatek obliczany jest wtedy na zasadach ogólnych według skali progresywnej. Kwoty otrzymanych alimentów należy je wykazać jako “inne źródła” przychodów w rozliczeniu PIT 36 lub PIT 37. Opodatkowanie alimentów lub nie zależy przede wszystkim od tego, na rzecz kogo płacone są alimenty oraz w jakiej kwocie.
Alimenty zwolnione z podatku pit
W art. 21.1. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w katalogu zwolnień podatkowych znajdziemy zapisy dotyczące alimentów.
W pkt 127 czytamy, że wolne od podatku dochodowego są alimenty:
- na rzecz dzieci do dwudziestego piątego roku życia, oraz dzieci niezależnie od wieku, jeśli otrzymują zasiłek pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
- na rzecz innych osób niż dzieci, przyznane wyrokiem sądu lub na podstawie ugody sądowej, do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 700 pln.
Na mocy przytoczonego zapisu alimenty wypłacane na rzecz dzieci nie są opodatkowane, w związku z tym nie trzeba rozliczać pit dziecka ani doliczać kwot wypłaconych alimentów do dochodów rodziców.
Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zobowiązują rodziców/opiekunów dzieci małoletnich do rozliczenia dochodów dziecka łącznie z własnymi dochodami. Dotyczy to oczywiście tylko dochodów, które podlegają opodatkowaniu. Ponieważ dochód uzyskiwany przez dziecko z tytułu alimentów nie jest opodatkowany, to rodzice nie doliczaja go do swoich dochodów w deklaracji pit 37 czy pit 36.
Zwolnienie obowiązuje niezależnie od wysokości alimentów wypłacanych na rzecz dzieci. W przypadku świadczeń przyznanych dla dzieci nie ma limitu kwoty zwolnionej z podatku, czyli zwolnienie obejmuje alimenty zarówno w wysokości 300 pln jak i 3000 pln. Sposób ustalenia alimentów nie jest tu brany pod uwagę. Zwolnione z podatku są alimenty na rzecz dzieci płacone na podstawie wyroku sądu, ugody, czy też w formie prywatnego porozumienia..
Alimenty, od których trzeba zapłacić podatek
Inaczej rzecz się ma w przypadku alimentów wypłacanych na rzecz innych osób. Zwolnienie obejmuje tylko alimenty otrzymane zgodnie z wyrokiem sądu lub ugody sądowej, poza tym jest limitowane do wysokości nieprzekraczającej 700 pln miesięcznie. Aby skorzystać ze zwolnienia, nie wystarczy spełnienie jednego warunku, muszą być spełnione oba jednocześnie.
Do alimentów opodatkowanych należą:
- Kwoty alimentów powyżej 700 pln w stosunku miesięcznym wypłacane na rzecz innych osób niż dzieci na podstawie wyroku sądu lub ugody sądowej, W takim wypadku podatek należy zapłacić od nadwyżki ponad 700 pln. Jeśli alimenty są płacone w kwocie 1200 zł, podatek należy naliczyć od kwoty 500 zł.
- Alimenty na rzecz innych osób dorosłych, jeśli otrzymywane są na podstawie innego orzeczenia sadowe (wyrok lub ugoda). Jeśli osoba inna niż dziecko np. małżonek, rodzic, dziadek uzyskuje alimenty uzgodnione w drodze prywatnego porozumienia, to kwoty te niezależnie od ich wysokości w całości podlegają opodatkowaniu i należy wykazać je w rocznej deklaracji podatkowej. Podatek należy zapłacić, nawet w przypadku, gdy kwota alimentów wynosi mniej niż 700 pln.
- Odsetki od alimentów. Opodatkowaniu podlegają każde odsetki, niezależnie czy alimenty są orzeczone na rzecz dziecka czy innej osoby ani jaka jest ich kwota.
Roczne rozliczenie podatku od alimentów
Opodatkowane alimenty wykazywane są w rocznym zeznaniu podatkowym PIT-36, PIT-37, które składamy do 30 kwietnia danego roku za ubiegły rok podatkowy. Kwoty podlegające opodatkowaniu wpisujemy do deklaracji podatkowej jako przychody z innych źródeł.
Warto zapamiętać, że przychodu z tytułu alimentów nie trzeba rozliczać w trakcie roku podatkowego, nie trzeba płacić zaliczek miesięcznych na podatek.
Materiał partnera zewnętrznego
