Lipidogram jest jednym z tych badań, które należy wykonywać regularnie – szczególnie po ukończeniu 40. roku życia. Podwyższony poziom cholesterolu, mimo że zwykle nie daje wyraźnych objawów, jest poważnym problemem. Dlatego warto zdecydować się na to badanie, które daje dobry pogląd na kondycję układu sercowo-naczyniowego.
Zaburzenia gospodarki cholesterolowej uważane są za jeden z najczęściej występujących czynników ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego w Polsce. Zaś niski stopień wykrywalności zaburzeń lipidowych przekłada się na niewielką skuteczność leczenia[1]. Z tego powodu tak ważne jest wczesne rozpoznanie problemu, co jest możliwe dzięki regularnie przeprowadzanemu lipidogramowi.
Badanie poziomu cholesterolu – kto powinien je wykonać?
Podwyższony poziom cholesterolu rzadko kiedy daje charakterystyczne objawy. Cząsteczki frakcji LDL (tzw. złego cholesterolu) odkładają się w tętnicach, prowadząc do rozwoju miażdżycy[2]. Stanowi to poważne zagrożenie, zwiększając ryzyko zawału serca czy udaru mózgu.
Zgodnie z rekomendacjami, rutynowo profil lipidowy przeprowadza się u mężczyzn powyżej 40. roku życia i u kobiet powyżej 50. roku życia[3]. Takie badanie, jeśli poprzednie wyniki były w normie, zaleca się powtarzać co 5 lat. Jeśli natomiast wyniki lipidogramu wskazują na zaburzenia lipidowe, koniecznością jest częstsza kontrola.
Warto przy tym podkreślić, że osoby należące do grupy ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego powinny wykonywać lipidogram nieco częściej.
Jakie parametry są oznaczane w lipidogramie?
Istotą profilu lipidowego jest oznaczenie kilku znaczących parametrów, które wpływają na stan gospodarki lipidowej.
Cholesterol LDL
Cholesterol LDL (z ang. low-density lipoprotein) odpowiada za transport cholesterolu z wątroby do mięśni. Jeśli jest on dostarczany „z zewnątrz” w nadmiernej ilości, wówczas dochodzi do jego odkładania się w tętnicach. Im wyższa wartość, tym większe ryzyko chorób sercowo-naczyniowych.
Cholesterol HDL
Cholesterol HDL (z ang. high-density lipoprotein) odpowiada za transport cholesterolu z tkanek do wątroby. Im większy jego poziom, tym mniejsze ryzyko chorób układu sercowo-naczyniowych.
Cholesterol całkowity
Na cholesterol całkowity składają się obie frakcje cholesterolu: HDL i LDL. Im wyższe jego stężenie, tym większe prawdopodobieństwo wystąpienia chorób układu sercowo-naczyniowego.
Trójglicerydy
Trójglicerydy stanowią składnik tkanki tłuszczowej, która jest swoistym magazynem energii. Jeśli ich stężenie jest zbyt wysokie, wówczas rośnie ryzyko chorób ze strony układu sercowo-naczyniowego.
Pozostałe parametry
Istnieje możliwość wykonania rozszerzonego lipidogramu. Wówczas oznaczeniu podlegają również: cholesterol VLDL, cholesterol nie-HDL.
Lipidogram – normy
Zgodnie z obowiązującymi normami, za prawidłowe uznaje się następujące wartości poszczególnych lipidów:
- cholesterol całkowity: 114– 200 mg/dl
- cholesterol HDL: kobiety >50 mg/dl, mężczyźni >40 mg/dl
- cholesterol LDL: <100 mg/dl
- trójglicerydy: <150 mg/dl[4].
Jeśli wartości są niezgodne z normą, wówczas należy skonsultować się z lekarzem. Samodzielna interpretacja wyników może rodzić wiele błędów – szczególnie w przypadku osób o dużym ryzyku sercowo-naczyniowym, które mają wdrożony konkretny plan leczenia. W takiej sytuacji docelowe stężenia cholesterolu frakcji LDL mogą być dużo niższe[5].
Podwyższony poziom cholesterolu – co dalej?
Lipidogram wskazuje na podwyższone wartości cholesterolu? W pierwszej kolejności musisz skonsultować się z lekarzem, który podejmie decyzję co do dalszego postępowania. Jeśli wartości nieznacznie odbiegają od normy, wówczas wystarczająca może okazać się zmiana nawyków żywieniowych.
W walce z wysokim poziomem cholesterolu pomocne okazują się sterole roślinne, które znajdziesz m.in. w miękkiej margarynie Optima Cardio. Udowodniono, że dzienne spożycie steroli roślinnych na poziomie 1,5-2,4 g – w połączeniu z prawidłowo zbilansowaną dietą i zdrowym stylem życia – obniża poziom cholesterolu o 7-10% w ciągu 2-3 tygodni[6].
Pamiętaj! Monitoruj poziom lipidów regularnie, a uda Ci się odpowiednio wcześnie wykryć ewentualne nieprawidłowości. Dzięki temu możesz uniknąć leczenia farmakologicznego.
[1] Rekomendacje dotyczące leczenia dyslipidemii w Polsce — III Deklaracja Sopocka Interdyscyplinarne stanowisko grupy ekspertów wsparte przez Sekcję Farmakoterapii Sercowo- -Naczyniowej Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego; Choroby Serca i Naczyń 2018, tom 15, nr 4, 199–21; Choroby Serca i Naczyń 2018, tom 15, nr 4, 199–21
[2] https://www.mp.pl/pacjent/cholesterol/hipercholesterolemia/103924,cholesterol-i-triglicerydy-panel-lipidowy
[3] Rekomendacje dotyczące leczenia dyslipidemii w Polsce — III Deklaracja Sopocka Interdyscyplinarne stanowisko grupy ekspertów wsparte przez Sekcję Farmakoterapii Sercowo- -Naczyniowej Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego; Choroby Serca i Naczyń 2018, tom 15, nr 4, 199–21; Choroby Serca i Naczyń 2018, tom 15, nr 4, 199–21
[4] https://www.mp.pl/pacjent/cholesterol/hipercholesterolemia/103924,cholesterol-i-triglicerydy-panel-lipidowy
[5] Rekomendacje dotyczące leczenia dyslipidemii w Polsce — III Deklaracja Sopocka Interdyscyplinarne stanowisko grupy ekspertów wsparte przez Sekcję Farmakoterapii Sercowo- -Naczyniowej Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego; Choroby Serca i Naczyń 2018, tom 15, nr 4, 199–21; Choroby Serca i Naczyń 2018, tom 15, nr 4, 199–21
[6] https://www.efsa.europa.eu/en/press/news/blood-cholesterol-reduction-health-claims-phytosterols-can
Materiał partnera
